Việc tìm thấy Nattokinase - một loại enzyme có trong đậu tương lên men từ những năm 80 của thế kỷ trước đã tạo ra bước tiến mới trong việc điều trị đột quỵ (tai biến mạch máu não). Đến nay, rất nhiều nghiên cứu đã khẳng định khả năng chống hình thành, thậm chí làm tan cục máu đông của enzyme này.
Cho tới nay người ta đã biết trong máu có tới khoảng 20 yếu tố thúc đẩy quá trình đông máu nhưng chỉ duy nhất có 1 yếu tố làm tan cục máu đông, đó là plasminogen. Các nghiên cứu cũng chứng minh rằng tuổi càng cao, độ nhớt máu càng tăng do sự gia tăng fibrinogen là tiền chất của fibrin - yếu tố trực tiếp gây kết dính tiểu cầu, tạo cục máu đông, trong khi cơ thể lại càng kém sản xuất plasminogen. Đó là nguyên nhân chính làm tăng nguy cơ gây viêm tắc mạch và nhồi máu não gây nên đột quỵ.
Cây đậu tương
Từ những năm 80 của thế kỷ trước, Viện Sinh hoá - Huyết học Chicago (Mỹ) đã công bố một nghiên cứu, mở ra một xu hướng điều trị đột quỵ mới với giá thành rẻ và tính an toàn cao. Theo đó, loại enzyme có trong natto (một thức ăn truyền thống của người Nhật được sản xuất từ hạt đậu tương) có tên là nattokinase giúp gián tiếp làm plasminogen không hoạt tính dễ dàng chuyển thành plasmin có hoạt tính làm tiêu được huyết khối, đồng thời kích thích sản xuất plasminogen. Cho đến nay, nhiều công trình nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và trên bệnh nhân cũng đã chứng minh nattokinase có tác dụng ngăn ngừa tạo thành cục máu đông, thậm chí làm tan được cả cục máu đông đã được hình thành.
Hiện nay, đã có nhiều ứng dụng của nattokinase trong điều trị đột quỵ. Tại Việt Nam, một trong những sản phẩm đi tiên phong trong việc ứng dụng nghiên cứu này là Nattospes. Kết quả nghiên cứu trên lâm sàng cho thấy, Nattospes cải thiện được các hoạt động chức năng sau đột quỵ trên các phương diện theo dõi đánh giá (mức độ cải thiện đột quỵ, khả năng phục hồi vận động, mức độ cải thiện ý thức,…) tương tự với Aspirin (một thuốc tân dược được dùng phổ biến trong việc điều trị đột quỵ). Đặc biệt, Nattospes không có sự thay đổi các chỉ tiêu sinh hóa máu, không tác dụng phụ.
Trong thực tế, nhiều người bị đột quỵ đã cải thiện sức khỏe tốt khi sử dụng Nattospes. Ông Khuất Duy Quyết trú tại Huyện Phúc Thọ, Hà Nội là một ví dụ. Ông bị cơn đột quỵ đầu tiên vào năm 2008 với các biểu hiện liệt nửa người, méo miệng, giọng nói ú ớ… Sau khi điều trị tích cực tại bệnh viện, ông đã qua cơn nguy kịch nhưng những di chứng vẫn còn, tay chân vẫn gặp khó khăn khi vận động, nói ngọng. Đến cuối năm 2008, ông Quyết biết đến Nattospes nên mua về sử dụng với hy vọng mong manh. “Thật may, chỉ sau 2 tháng dùng Nattospes 2 viên/ngày, tôi thấy mình khỏe hẳn ra, hết nói ngọng, đi lại dễ dàng, ăn ngủ tốt” – ông Quyết cho biết. Điều mừng nhất là ông đã có thể tiếp tục đứng trên bục giảng mà không gặp khó khăn gì (ông Quyết là giáo viên).
Bên cạnh việc dùng hỗ trợ điều trị, Nattospes – sản phẩm hàng đầu chứa enzym Nattokinase còn có thể được sử dụng trong việc dự phòng đột quỵ đối với những trường hợp nguy cơ (người mắc các bệnh tim mạch, tăng huyết áp,...). Hiện nay, đột quỵ đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa do hậu quả của lối sống chưa khoa học như nghiện rượu, béo phì, hút thuốc lá, stress… Vì vậy, tránh những yếu tố nguy cơ này cũng là một biện pháp hiệu quả trong việc phòng đột quỵ.
Hà Thủy