Dược sĩ Lê Khanh
Đột quỵ là bệnh có thể gây tàn tật và tử vong nếu không được xử trí kịp thời. Bạn sẽ biết được mọi thứ về đột quỵ thông qua top 10 câu hỏi mà nhiều người thường thắc mắc sau đây!
Đột quỵ não có dấu hiệu báo trước hay không?
Đa số các trường hợp bị đột quỵ đều diễn ra vô cùng đột ngột, bất ngờ và không có triệu chứng báo trước. Vì vậy, ít người có thể biết đột quỵ não sẽ xảy ra vào thời điểm nào.
Các dấu hiệu đột quỵ não có thể diễn ra cùng nhau hoặc chỉ một vài triệu chứng nhất định, bao gồm:
- Đột ngột yếu, tê liệt mặt, cánh tay hoặc chân ở một bên người (có thể trái hoặc phải).
- Đột ngột khó nhìn hoặc mất thị lực.
- Đột ngột bị lú lẫn, khó nói hoặc khó hiểu.
- Đột ngột khó đi bộ, chóng mặt và mất thăng bằng.
Ngay khi xuất hiện những dấu hiệu đột quỵ não trên, bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời, giúp giảm nguy cơ tử vong và tránh các di chứng về sau.
Bệnh đột quỵ thường xảy ra đột ngột và khó biết trước
Đột quỵ khác gì so với đột quỵ não thoáng qua?
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa đột quỵ não thoáng qua và đột quỵ não. Tuy nhiên, thực tế đột quỵ não thoáng qua là một thể bệnh nhỏ trong bệnh lý đột quỵ.
Cơn đột quỵ não thoáng qua còn được gọi là thiếu máu não thoáng qua (TIA), là sự rối loạn chức năng thần kinh tạm thời với những triệu chứng xảy ra đột ngột, nhưng ngắn ngủi và không để lại bất kỳ di chứng nào.
Trong khi đó, đột quỵ còn có tên gọi khác là tai biến mạch máu não, xảy ra do thiếu máu cục bộ vùng trung tâm khi mạch máu bị vỡ hoặc tế bào não bị hoại tử. Sau đột quỵ, bệnh nhân nếu may mắn qua khỏi có thể mắc các di chứng tàn tật nặng nề như liệt nửa người, liệt tứ chi hoặc rối loạn ngôn ngữ.
Mặc dù đột quỵ và đột quỵ não thoáng qua đều liên quan đến các cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu. Tuy nhiên, đối với TIA, nguyên nhân thường bắt nguồn từ các huyết khối trắng do các tiểu cầu kết dính với nhau.
Khác với TIA, đột quỵ thường dễ để lại các di chứng tàn tật nặng nề
Có quy tắc nào giúp nhận biết nhanh đột quỵ não không?
Bạn có thể nhận biết nhanh được cơn đột quỵ não thông qua quy tắc FAST dưới đây:
- Face (khuôn mặt): Mặt lệch, méo xệ sang một bên, nếp mũi má bị rũ xuống. Biểu hiện rõ rệt nhất khi bệnh nhân cười hoặc nói.
- Arms (cánh tay): Bệnh nhân có dấu hiệu tê mỏi, khó cử động cánh tay.
- Speech (giọng nói): Nói ngọng bất thường, cứng lưỡi, khó mở miệng và phải gắng sức khi nói chuyện.
- Time (thời gian): Khi người bệnh xuất hiện đột ngột những dấu hiệu cảnh báo đột quỵ trên, hãy nhanh chóng tìm đến sự hỗ trợ của y tế để cấp cứu bệnh nhân kịp thời trong “giờ vàng”.
Bị xơ vữa động mạch có dễ mắc đột quỵ não không?
Theo các chuyên gia, những người bị xơ vữa động mạch thường có nguy cơ cao mắc đột quỵ não. Sở dĩ, tình trạng xơ vữa động mạch xảy ra do các cholesterol, canxi, chất béo và những chất khác tích tụ lại thành các mảng và bám vào thành động mạch, khiến quá trình lưu thông máu trở nên khó khăn.
Bên cạnh đó, xơ vữa động mạch cũng tạo điều kiện thuận lợi làm hình thành các cục máu đông – nguyên nhân hàng đầu dẫn đến đột quỵ. Những cục máu đông này có thể khiến tắc nghẽn mạch máu, gây đột quỵ não do thiếu máu và lượng oxy nuôi dưỡng cần thiết.
Xơ vữa động mạch là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc đột quỵ não
Những yếu tố nguy cơ nào dẫn đến bệnh đột quỵ?
Dưới đây là một số yếu tố nguy cơ chính có thể dẫn đến bệnh đột quỵ, cụ thể:
- Yếu tố bệnh lý: Nguy cơ mắc đột quỵ não tăng cao khi bạn có các căn bệnh mạn tính như cholesterol cao, tiểu đường, béo phì và cao huyết áp.
- Yếu tố hành vi: Một số thói quen như lười tập thể dục, hút thuốc lá thường xuyên và lạm dụng bia rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc đột quỵ.
- Chế độ ăn uống: Việc áp dụng một chế độ dinh dưỡng thiếu hụt các chất dinh dưỡng và kém lành mạnh có thể làm tăng đáng kể nguy cơ dẫn đến bệnh đột quỵ não.
- Yếu tố không thể kiểm soát: Những yếu tố nằm ngoài phạm vi kiểm soát, chẳng hạn như tiền sử gia đình, lão hoá, chủng tộc hoặc giới tính cũng góp phần khiến bạn có khả năng cao bị đột quỵ não.
Để ngăn ngừa đột quỵ, bước đầu tiên là bạn cần phòng tránh các yếu tố nguy cơ trên. Vì vậy, việc kiểm soát chặt chẽ bệnh mạn tính, đồng thời xây dựng lối sống lành mạnh có thể giúp bạn tránh được đáng kể nguy cơ bị đột quỵ não.
Nếu ai đó bị đột quỵ, tôi cần làm gì?
Đột quỵ não là một tình trạng y tế khẩn cấp, do đó người thân nên biết các dấu hiệu và cần hành động đúng lúc. Bắt đầu điều trị đột quỵ não ngay lập tức có thể cứu sống bệnh nhân và ngăn chặn những di chứng nặng nề về sau.
Khi phát hiện ai đó có dấu hiệu đột quỵ, bạn nên bình tĩnh xử trí nhanh theo các cách được khuyến cáo dưới đây:
- Đỡ người đột não giúp họ không bị té ngã gây thêm chấn thương.
- Sau đó để bệnh nhân nằm tại một khu vực thoáng, có thể nghiêng một bên nếu nôn mửa.
- Loại bỏ đờm hoặc chất nhầy khiến người đột quỵ não bị khó thở.
- Không cho bệnh nhân uống bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt là thuốc hạ huyết áp nếu không có chỉ định của bác sĩ.
- Gọi nhân viên y tế và đưa người bệnh đến bệnh viện ngay lập tức.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên ghi nhớ thời gian bệnh nhân bắt đầu xuất hiện các triệu chứng đột quỵ và báo cho bác sĩ để có biện pháp xử trí đúng cách.
Đột quỵ cần được cấp cứu ngay lập tức để tăng cơ hội cứu sống bệnh nhân
Đột quỵ não có gây ra các tổn thương lâu dài không?
Đột quỵ não có gây ra các tổn thương lâu dài đến sức khỏe người bệnh hay không còn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, thời điểm cấp cứu và phương pháp điều trị bệnh. Ngoài ra, loại tổn thương mà người bệnh gặp phải cũng dựa trên vùng não bộ bị đột quỵ.
Nhìn chung, một số tổn thương do đột quỵ não gây ra thường bao gồm tê yếu/liệt cánh tay, chân, đi lại khó khăn, khó nhai nuốt và giảm thị lực. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bị rối loạn ngôn ngữ, chẳng hạn như nói ngọng, khó nói hoặc thậm chí không hiểu lời nói của người khác.
Nhiều bệnh nhân bị đột quỵ não có thể mắc phải những tổn thương vĩnh viễn, nhưng cũng có một số người hồi phục được lại khả năng của mình.
Bệnh nhân sau đột quỵ có thể bị rối loạn ngôn ngữ
Phục hồi chức năng có giúp chữa khỏi những di chứng sau đột quỵ không?
Phục hồi chức năng là giai đoạn có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với bệnh nhân sau đột quỵ não. Mặc dù phục hồi chức năng không có khả năng chữa khỏi hoàn toàn những di chứng sau đột quỵ, tuy nhiên các liệu pháp có thể giúp bệnh nhân giải quyết phần nào các tổn thương.
Mục đích chính của phục hồi chức năng là giúp bệnh nhân khôi phục tính độc lập của bản thân càng nhiều càng tốt, chẳng hạn như khả năng đi lại, ăn uống hoặc mặc đồ.
Dưới đây là một số liệu pháp thường được sử dụng trong phục hồi chức năng cho những bệnh nhân vừa trải qua cơn đột quỵ não, cụ thể:
- Liệu pháp ngôn ngữ: Dành cho những bệnh nhân đột quỵ bị khó nói, hoặc rối loạn ngôn ngữ.
- Vật lý trị liệu: Được áp dụng để giúp phục hồi khả năng đi lại, vận động chân tay của bệnh nhân sau cơn đột quỵ. Vật lý trị liệu là một liệu pháp hiệu quả, giúp bệnh nhân lấy lại sự thăng bằng của cơ thể khi đi đứng, đồng thời thực hiện chính xác các động tác.
- Liệu pháp trò chuyện: Những người sống sót qua cơn đột quỵ não thường mang nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau: Sợ hãi, đau buồn và lo lắng. Việc áp dụng liệu pháp trò chuyện có thể giúp bệnh nhân đối phó và vượt qua những cảm xúc tiêu cực này.
Cuộc sống của bệnh nhân sau đột quỵ sẽ như thế nào?
Sau đột quỵ, bệnh nhân có thể phục hồi được khả năng tự chăm sóc bản thân. Nếu người bị đột quỵ não được điều trị trong thời gian vàng bằng thuốc tiêu huyết khối sẽ có tỷ lệ hồi phục cao, thậm chí có thể hoạt động lại như người bình thường.
Đối với những bệnh nhân không may mắn gặp phải các thương tổn sau đột quỵ có thể thực hiện các liệu pháp để phục hồi khả năng tự lập của cơ thể. Tuy nhiên theo chuyên gia, những người đã bị đột quỵ lần đầu vẫn sẽ có nguy cơ tái phát bệnh từ 3 – 4%. Do đó, bệnh nhân nên chú trọng đến các biện pháp phòng ngừa tái phát đột quỵ não.
Sau đột quỵ, bệnh nhân có thể dần hồi phục được khả năng hoạt động của mình
Cần làm gì để ngăn ngừa đột quỵ não?
Những đối tượng có nguy cơ cao bị đột quỵ não nên thực hiện theo một số biện pháp sau đây để phòng ngừa bệnh, bao gồm:
Thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày
Để ngăn ngừa nguy cơ bị đột quỵ não, bạn cần thay đổi một số thói quen sinh hoạt tiêu cực của mình, thay vào đó nên:
- Duy trì trọng lượng cơ thể ở mức hợp lý.
- Tập thể dục đều đặn và kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ chất dinh dưỡng.
- Không hút thuốc lá hoặc tránh hít khói thuốc thụ động.
- Hạn chế uống bia rượu, các thực phẩm chứa nhiều muối, đường và chất béo.
Sử dụng thuốc phòng chống đột quỵ
Bác sĩ thường khuyên những người có nguy cơ cao bị đột quỵ não sử dụng một số loại thuốc có tác dụng phòng ngừa bệnh hiệu quả. Những loại thuốc này bao gồm thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc chống đông máu, hoặc thuốc hạ huyết áp.
Phòng ngừa đột quỵ bằng phương pháp phẫu thuật
Bệnh hẹp động mạch cảnh được xem là một trong những yếu tố phổ biến gây đột quỵ não. Do đó, những bệnh nhân từng mắc thiếu máu não thoáng qua (TIA) do hẹp động mạch cảnh có thể cần được thực hiện phẫu thuật loại bỏ các mảng vữa ở động mạch cảnh để ngăn ngừa tái phát đột quỵ.
Phòng ngừa đột quỵ bằng sản phẩm thảo dược
Ngoài những phương pháp phòng ngừa trên, nhiều chuyên gia cũng khuyến nghị bệnh nhân bị đột quỵ hoặc những đối tượng có nguy cơ cao mắc đột quỵ não nên sử dụng các sản phẩm thảo dược tự nhiên như Nattospes.
Nattospes có chứa thành phần chính là Nattokinase – chiết xuất từ đậu tương lên men, đã được một số nghiên cứu lâm sàng chứng minh có công dụng hỗ trợ làm tan huyết khối gây tắc nghẽn mạch máu não. Bên cạnh đó, Nattokinase cũng góp phần giúp phòng ngừa sự hình thành của cục máu đông – nguyên nhân hàng đầu dẫn đến đột quỵ.
Không những thế, sản phẩm Nattospes cũng được nhiều người dùng tin tưởng nhờ hiệu quả làm giảm nguy cơ tái phát đột quỵ não và hỗ trợ phục hồi những di chứng sau đột quỵ do tắc mạch.
Hỗ trợ phòng ngừa và cải thiện đột quỵ não bằng sản phẩm Nattospes
Nhiều người bệnh đột quỵ sau khi sử dụng Nattospes đã có những cải thiện tích cực như: Giảm các triệu chứng chóng mặt, nhức đầu, hoa mắt; Một số di chứng như khó nói, khó đi hoặc khó vận động đã được cải thiện rõ rệt, huyết áp cũng ổn định hơn. Mời bạn lắng nghe chia sẻ của người bệnh sau khi sử dụng Nattospes trong video dưới đây:
Như vậy, đột quỵ là một tình trạng y tế khẩn cấp, việc phát hiện sớm các dấu hiệu sẽ giúp bệnh nhân có cơ hội được cấp cứu trong giờ vàng. Khi xử trí đột quỵ não càng sớm thì nguy cơ mắc các di chứng gây tàn tật hoặc tử vong ở bệnh nhân càng giảm. Nếu còn băn khoăn về vấn đề đột quỵ, hãy để lại câu hỏi tại phần bình luận hoặc gọi đến số 0917.185170 để được tư vấn sớm nhất.
Lan Khuê
Nguồn tham khảo:
https://www.premierhealth.com/your-health/health-topics/neurological-disorders/stroke-faq
https://healthlibrary.askapollo.com/brain-stroke-frequently-asked-questions/
https://www.emoryhealthcare.org/brain-health/stroke-faqs.html
